Naprawienie szkód wyrządzonych w wyniku wypadku samochodowego najczęściej sprowadza się do wypłaty stosownego odszkodowania w związku ze zniszczeniem mienia. Z niniejszego artykułu dowiesz się w jakich okolicznościach roszczenia z tytułu szkody na mieniu mogą być skutecznie dochodzone w sądzie.
1. Odszkodowanie przysługuje za każdą rzecz zniszczoną w wypadku komunikacyjnym.
2. Poszkodowanym jest osoba mająca prawo związane z tą rzeczą.
3. Zaniechanie naprawienia nie wpływa na zasadność odszkodowania.
4. Przy postępowaniu sądowym odsetki należą się od dnia wyroku.
5. Roszczenie przedawnia się po 3 latach, ale są wyjątki.
6. Roszczenie odszkodowawcze wchodzi w skład masy spadkowej.
Rezultatem wypadku komunikacyjnego zazwyczaj są uszkodzenia przedmiotów materialnych. Pierwszym skojarzeniem są oczywiście uszkodzenia pojazdów biorących udział w wypadku, ale zasady dotyczące szkód na mieniu dotyczą również innych rzeczy. Zależnie od przebiegu wypadku zdarzyć się mogą uszkodzenia składników infrastruktury drogowej, witryn sklepowych, wyposażenia ogródków itp. Innymi słowy wszystkiego co samochód może zniszczyć w wyniku opuszczenia pasa ruchu.
Zniszczeniu mogą również ulec przedmioty znajdujące się w samochodzie. Szczególnie urządzenia elektryczne są narażone na uszkodzenie. Zdarzają się uszkodzenia garderoby lub przewożonego towaru.
Uprawnionym do naprawienia szkody wynikającej z uszkodzenia mienia jest ten kto tę szkodę poniósł. Jeśli uszkodzeniu uległ samochód należący do innej osoby niż ta, która prowadziła, z roszczeniem nie będzie mógł wystąpić kierowca. Co prawda odszkodowanie może przysługiwać nie tylko z w związku z prawem własności, ale również na przykład w związku z utratą posiadania, jednakże roszczenie takie wymaga dodatkowych dowodów na zaistnienie szkody, gdyż sam fakt zniszczenia rzeczy nie jest równoznaczny ze szkodą majątkową posiadacza. Kierowca będzie mógł wystąpić z roszczeniem odszkodowawczym, jeśli w wyniku wypadku zniszczeniu uległ przykładowo należący do niego przewożony towar.
Naprawienie szkody następuje w wyniku doprowadzenia wartości majątku związanego z uszkodzoną rzeczą do stanu sprzed wypadku. Można tego dokonać poprzez doprowadzenie uszkodzonej rzeczy do stanu używalności jaki miała przed wypadkiem lub wypłacenie odszkodowania w wysokości różnicy między wartością uszkodzonej rzeczy przed wypadkiem a wartością po wypadku.
Podkreślić należy, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie ma wyrównać powstały w wyniku wypadku uszczerbek, a ten istnieje od momentu wyrządzenia szkody do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu odpowiednią kwotę pieniężną.
Roszczenie odszkodowawcze jest roszczeniem bezterminowym, więc jest wymagalne od momentu upływu terminu wskazanego przez poszkodowanego w wezwaniu do zapłaty. Od upływu tego terminu poszkodowany może naliczać odsetki za opóźnienie. Jednakże okoliczność ta ma znaczenie jedynie w przypadku polubownego rozwiązania sporu. Jeśli odszkodowanie jest dochodzone drogą sądową, sąd oceniając wysokość szkody bierze pod uwagę ceny obowiązujące w momencie orzekania. Zgodnie z orzecznictwem ten sposób oceny wysokości odszkodowania naprawia także szkodę wynikającą z upływu czasu i dlatego odsetki za okres sprzed orzeczenia stanowiłyby nieuzasadniony zysk poszkodowanego. W związku z tym konstruując pozew należy co do zasady żądać odsetek od dnia wyroku.
Zgodnie z art 442 indeks 1 Kodeksu Cywilnego roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się albo przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. Jeśli minął trzyletni okres przedawnienia, należy sprawdzić czy wypadek komunikacyjny stanowił przestępstwo (a więc nie był zwykłym wykroczeniem drogowym). Jeżeli szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.
Ponieważ szkody wynikłe z przestępstwa przedawniają się dopiero po 20 latach, znaczenie ma okoliczność, że roszczenie ma charakter majątkowy nie związany ściśle z osobą poszkodowanego i w związku z tym podlega dziedziczeniu. Spadkobiercy poszkodowanego mogą dochodzić naprawienia tytułowej szkody aż do upływu terminu przedawnienia.
