- Czym jest rozwód?
Rozwód stanowi jedną z okoliczności kończących małżeństwo. Polega na rozwiązaniu ważnego związku małżeńskiego przez sąd na żądanie jednego lub obojga małżonków. Rozwód jest sposobem rozwiązania małżeństwa, który może nastąpić tylko na skutek orzeczenia Sądu i wyłącznie przy zaistnieniu przesłanek pozytywnych oraz przy braku istnienia przesłanek negatywnych określonych w art. 56 k.r.o.
Ø Pozytywne przesłanki rozwodu:
- zupełny rozkład pożycia;
- trwały rozkład pożycia.
Pożycie stron polega na duchowej, fizycznej i gospodarczej więzi małżonków, stanowiącej cel małżeństwa i umożliwiającej realizację jego podstawowych zadań. O zupełnym rozkładzie pożycia można mówić jedynie wówczas, gdy zerwaniu uległy wszystkie wymienione więzi łączące małżonków. Rozkład ten stanowi proces rozciągnięty w czasie. Trwały rozkład pożycia następuje, gdy pomiędzy małżonkami nie istnieją żadne widoki na uratowanie związku małżeńskiego, nie ma możliwości odbudowania zerwanych uprzednio więzi.
Ø Negatywne przesłanki rozwodu:
- na skutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci stron;
- sprzeczność rozwodu z zasadami współżycia społecznego;
- żądanie rozwodu przez małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego, gdy drugie z małżonków nie godzi się na rozwód i takie stanowisko nie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Nastąpienie zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego nie oznacza automatycznie możliwości orzeczenia rozwodu stron. Rozpoznając sprawę o rozwód Sąd zobligowany jest zbadać czy w konkretnym przypadku istnieją negatywne przesłanki rozwodu, które mogą w danej sprawie doprowadzić do nieuwzględnienia żądania strony powodowej, a w konsekwencji do oddalenia powództwa. Należy jednak mieć na uwadze fakt, że wymienione powyżej negatywne przesłanki rozwodu nie mają charakteru przeszkód trwałych. Oddalenie powództwa o rozwód z uwagi na jego kolizję z dobrem wspólnych małoletnich dzieci stron, z powodu sprzeczności z zasadami współżycia społecznego bądź też z powodu odmowy udzielenia zgody na rozwód przez małżonka niewinnego rozkładu pożycia małżeńskiego nie stoi na przeszkodzie ponownemu wytoczeniu powództwa o rozwód z powołaniem się na zmianę okoliczności sprawy.
· Wina w rozkładzie pożycia
Orzekając rozwód sąd orzeka także, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia. Jednakże na zgodne żądanie małżonków sąd zaniecha orzekania o winie. W tym wypadku następują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy.
· Inne rozstrzygnięcia Sądu w postępowaniu o rozwód
W wyroku orzekającym rozwód Sąd rozstrzyga także o:
- władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem (dziećmi) obojga małżonków;
- miejscu pobytu wspólnego małoletniego dziecka (dzieci) obojga małżonków;
- kontaktach ze wspólnym małoletnim dzieckiem (dziećmi) obojga małżonków – na zgodny wniosek małżonków Sąd nie orzeka o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem (dziećmi);
- alimentach na wspólne małoletnie dziecko (dzieci) obojga małżonków;
- sposobie korzystania przez małżonków ze wspólnie zamieszkałego mieszkania przez czas wspólnego zamieszkiwania – w wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwania, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka;
- podziale majątku – jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu, tzn. gdy nie ma sporu co do sposobu jego rozdysponowania po rozwodzie.
· Kto może wystąpić z powództwem o rozwód?
Z żądaniem orzeczenia rozwodu może wystąpić każdy z małżonków i tylko jeden z małżonków. Legitymacja w procesie o rozwód nie przysługuje innym osobom ani prokuratorowi. W sprawach o rozwód nie jest dopuszczalne powództwo wzajemne.
· Właściwość sądu
Do rozpoznania sprawy o rozwód właściwy jest wyłącznie Sąd Okręgowy, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. W braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a jeżeli i tej podstawy nie ma - sąd miejsca zamieszkania powoda.
· Opłata sądowa
Pozew o rozwód podlega opłacie sądowej w kwocie 600,00 zł. Dowód uiszczenia opłaty winien zostać dołączony do pozwu, co pozwoli nadać sprawie właściwy bieg i przyspieszy rozpoznanie sprawy, bez potrzeby wzywania przez sąd do jej uiszczenia.
Bibliografia:
1.ustawa z dnia 25 lutego 1964r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. 2020, poz. 1359 t.j.),
2.ustawa z dnia 17.11.1964r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. 2021, poz. 1805 z późn. zm.),
3.ustawa z dnia 28.07.2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. 2022, poz. 1125 t.j.),
4.Wierciński Jacek (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz. LexisNexis 2014.
DANE KONTAKTOWE:
radca prawny Anna Marunowska
tel. 519 629 906
Kancelaria Radcy Prawnego
Pl. Stary Rynek 2 lok. 1A
09-400 Płock
Filia Kancelarii Radcy Prawnego w Gąbinie
ul. Dobrzykowska 1
09-530 Gąbin