Przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę (art. 805 kodeksu cywilnego). Przedmiotem ubezpieczenia majątkowego może być każdy interes majątkowy, który nie jest sprzeczny z prawem i daje się ocenić w pieniądzu (art. 821 kodeksu cywilnego). Przedmiotem ubezpieczenia majątkowego może być przede wszystkim mienie oraz odpowiedzialność cywilna jak również każdy legalny majątek ubezpieczonego. Umowa ubezpieczenia majątkowego jest dobrowolną umową cywilno-prawną kształtowaną przepisami kodeksu cywilnego (art. 805 i nast. kodeksu cywilnego) oraz warunkami ubezpieczenia danego ubezpieczyciela.
Niezależnie od powyższych ubezpieczeń dobrowolnych, przepisy prawa nakładają czasem na określone podmioty ustawowy obowiązek ubezpieczenia. Przykładem ubezpieczenia obowiązkowego jest nakaz ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Obowiązkowym ubezpieczeniem objęte są również budynki wchodzące w skład gospodarstwa rolnego. Celem tego ostatniego jest zapewnienie poszkodowanemu rolnikowi wypłaty odszkodowania za szkody powstałe w budynkach gospodarstwa rolnego na skutek zdarzeń losowych, takich jak pożar, huragan, powódź i inne określone ustawą. Jest to zatem minimum gwarancji, że w związku ze zdarzeniem losowym w gospodarstwie rolnym, rolnik otrzyma określone odszkodowanie. Brak ówczesnych regulacji w zakresie nakazu ubezpieczania budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego powodował, że w związku z nieubezpieczeniem budynków jak również pozostałego mienia oraz w następstwie zdarzenia losowego rolnik tracił często dorobek życia, bez możliwości rekompensaty poniesionej szkody. Co do zasady zatem obowiązek ubezpieczania budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego należy uznać za słuszny. Inną zupełnie kwestią jest natomiast kształt i zakres ustawowych przepisów regulujących zasady ubezpieczenia budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego oraz zasad szacowania i wypłaty odszkodowania. Szczegółowe zagadnienia dotyczące tego tematu będą podnoszone w oddzielnych wpisach, przy uwzględnieniu szerokiego doświadczenia praktycznego wyjętego ze spraw prowadzonych przeciwko ubezpieczycielom o odszkodowanie za szkody poniesione w budynkach gospodarstw rolnych.
Kwestie związane z ubezpieczeniem budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego reguluje ustawia z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz.U. z 2013 poz. 392).
