Zarząd sukcesyjny jest formą tymczasowego kierowania przedsiębiorstwem, po śmierci przedsiębiorcy.

Pozwala następcom prawnym na podjęcie decyzji, czy chcą kontynuować działalność prowadzoną przez przedsiębiorcę, sprzedać firmę, czy zakończyć prowadzoną działalność.

Podstawa prawna działania zarządcy sukcesyjnego

Zasady przekazywania firmy następcom, po śmierci przedsiębiorcy, reguluje ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw.

Zasady działania zarządu sukcesyjnego na podstawie w/w ustawy  dotyczą tylko firm zarejestrowanych w CEIDG.

Zarząd przedsiębiorstwem wykonuje zarządca sukcesyjny, który jest odpowiedzialny za prowadzenie przedsiębiorstwa do czasu uregulowania formalności spadkowych.

WAŻNE: Zarząd wygasa w terminie 2 lat od dnia śmierci przedsiębiorcy.

 Z ważnych powodów sąd może przedłużyć okres działania zarządcy, na czas nie dłuższy niż 5 lat.

Powołanie na zarządcę sukcesyjnego nie jest związane ze spełnieniem szczególnych warunków, wystarczająca jest pełna zdolność do czynności prawnych i brak orzeczonego zakazu prowadzenia działalności gospodarczej.

Sposób powołania zarządcy sukcesyjnego

Zarządcę może powołać przedsiębiorca jeszcze za życia a po śmierci zarządcę sukcesyjnego może powołać, w ciągu dwóch miesięcy od dnia śmierci przedsiębiorcy:

• małżonek przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku
• spadkobierca ustawowy przedsiębiorcy, który przyjął spadek
• spadkobierca testamentowy przedsiębiorcy, który przyjął spadek
• zapisobierca windykacyjny, który przyjął zapis windykacyjny, jeżeli zgodnie z ogłoszonym
• testamentem przysługuje mu udział w przedsiębiorstwie w spadku

WAŻNE: Do powołania zarządcy sukcesyjnego przez małżonka przedsiębiorcy lub przez spadkobiercę ustawowego przedsiębiorcy, wymagana jest zgoda osób, którym łącznie przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku większy niż 85/100.

Powołanie zarządcy po śmierci przedsiębiorcy i oświadczenia z tym związane należy złożyć przed notariuszem, w przeciwnym razie będą nieważne. W tym przypadku to notariusz zgłasza powołanie zarządcy sukcesyjnego do CEIDG.

Zarządca sukcesyjny może  w każdym momencie sam zrezygnować z pełnionej funkcji:

• za życia przedsiębiorcy – składa przedsiębiorcy rezygnację w formie pisemnej pod rygorem nieważności
• po śmierci przedsiębiorcy – składa rezygnację w formie aktu notarialnego. Notariusz zgłasza rezygnację niezwłocznie do CEIDG.

Przesłanki wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego:

•     w ciągu 2 miesięcy od śmierci przedsiębiorcy nikt nie przyjął spadku
• stwierdzono nabycie przedsiębiorstwa w spadku przez jedynego spadkobiercę albo zapisobiorcę windykacyjnego
• jedna osoba nabyła całe przedsiębiorstwo w spadku (np. wniesiono je w całości aportem do spółki)
• w ciągu miesiąca od wykreślenia zarządcy sukcesyjnego z CEIDG, jeśli nie powołano w tym okresie kolejnego zarządcy
• ogłoszono upadłość przedsiębiorcy
• wcześniej nastąpi dział spadku obejmujący przedsiębiorstwo w spadku