Sądy zaczynają ustalać w wyrokach, iż bankom nie przysługuje wynagrodzenie za korzystanie z kapitału. Przełomowy wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu!
W ostatnim czasie w przekazie medialnym banki coraz częściej wzbudzają wśród kredytobiorców obawy co do tego, że w przyszłości hipotetycznie będą mogły występować z roszczeniami o tzw. wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału w przypadku ustalenia nieważności umowy kredytu. Tego typu narracja stanowi oczywisty przejaw polityki banku, którego celem – w obliczu masowego ustalania nieważności umów przez sądy powszechne – jest zniechęcenie i odwiedzenie jak największej ilości kredytobiorców od występowania z powództwami.
Mimo że instytucja nieważności umowy funkcjonuje od wielu lat (była już uregulowana w kodeksie zobowiązań z 1933 roku) i na przestrzeni lat sądy niejednokrotnie ustalały nieważność różnego rodzaju umów (nawet umów kredytów, choćby ze względu na wady oświadczenia woli), to dopiero obecnie – na kanwie spraw frankowych – banki podejmują próby „wykreowania” tego typu roszczeń, co stanowi istotne novum w polskim porządku prawnym. Dotychczas bowiem tego typu roszczenia nie były znane, jak i nie były formułowane.
Aktualnie w doktrynie jak i w orzecznictwie przyjmuje się powszechnie, że roszczenia banków o tzw. wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału pozostają bezzasadne. Do chwili obecnej nie pojawiły się doniesienia medialne, aby jakikolwiek sąd powszechny uwzględnił prawomocnie powództwo banku z powyższego tytułu. Wręcz przeciwnie, sądy uznają tego typu roszczenia za bezzasadne. Znaleźć można już cały szereg orzeczeń sądów powszechnych negujących możliwość skutecznego wystąpienia przez bank z tego rodzaju żądaniem (m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 20 lutego 2020 r., sygn. akt I ACa 635/19, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 25 kwietnia 2022 r., sygn. akt I ACa 545/21, wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 24 listopada 2021r., sygn. akt I C 843/21, wyrok Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 18 stycznia 2022 r., sygn. akt I C 1802/21, wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 10 stycznia 2022 r., sygn. akt XXVIII C 29/21, wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 30 grudnia 2021 r., sygn. akt I C 843/20 czy wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 29 kwietnia 2022 r., sygn. akt I C 864/21).
Niemniej jednak, Sąd Okręgowy we Wrocławiu w wyroku z dnia 30.08.2022 r. (XII C 1732/18) poszedł o krok dalej, wydając przełomowy wyrok, w którym ustalił w sentencji wyroku, iż bankowi nie przysługuje wynagrodzenie za korzystanie z kapitału.
We wspominanym wyroku Sąd Okręgowy we Wrocławiu orzekł wprost, iż nie istnieje pomiędzy powodami a stroną pozwaną stosunek prawny, na podstawie którego kredytobiorcy byliby zobowiązani do świadczenia na rzecz banku ponad zwrot świadczenia otrzymanego od banku w wykonaniu nieważnej umowy kredytu mieszkaniowego.
Powyższe daje nadzieje kredytobiorcom na to, że sądy powszechne będą coraz częściej w pełni zabezpieczać interes kredytobiorców, ustalając już w wyrokach wydanych w sprawach inicjowanych przez kredytobiorców, iż bankom nie przysługuje wynagrodzenie za korzystanie z kapitału w przypadku ustalenia nieważności umowy kredytu – w przypadku zgłaszania tego typu żądań w pozwach wnoszonych przeciwko bankom.
Autor: r.pr. Miłosz Filip