Istnieje liczna grupa radców prawnych, którzy są także rzecznikami patentowymi specjalizując się w zarzadzaniu i ochronie własności intelektualnej. Jestem radcą prawnym i rzecznikiem patentowym. Na co dzień zajmuję się pomocą przedsiębiorcom w budowie silnych marek, ochronie wzorów i rozwiązań technicznych zarówno w Polsce jak i za granicą. Doradzam jak korzystać z praw autorskich i pokrewnych, chronić utwory, artystyczne wykonania, fonogramy, wideogramy czy prawa wydawców, realizować projekty informatyczne i oparte o nowe technologie. Prowadzę spory i negocjacje, także w zakresie nieuczciwej konkurencji i naruszenia dóbr osobistych. Reprezentuję inwestorów i sprzedających podczas transakcji i w procesie komercjalizacji, prowadzę sukcesje firm rodzinnych. Słowem: całościowo zajmuję się własnością intelektualną (intellectual property – IP). Na podstawie mojej praktyki przygotowałam listę kilku mitów, z którymi warto rozprawić się, aby nie popełnić błędu w zarządzaniu i ochronie własności intelektualnej. To są mity, które nie tylko dotyczą rzeczników patentowych – są to błędy, których popełnienie może być bardzo kosztowne.

Obecnie średnio 75% wartości spółek w Europie i 90% w USA stanowią wartości niematerialne i prawne. Oznacza to, że maszyny, urządzenia, zasoby materiale ważne są, ale … nie zajmują one więcej niż 25%. We współczesnym świecie, w dobie szybkiego postępu technologicznego z jednej strony, a dużą konkurencyjnością z drugiej, specjalista od własności intelektualnej jest partnerem zapewniającym faktyczne wsparcie dla tych przedsiębiorców, którzy wiedzą, że

• wartości niematerialne mają większe znaczenie niż dobra materialne,
• prawa IP dają wyłączność na korzystanie z pewnych przedmiotów i dóbr,
• raz dokonany wysiłek w zakresie ochrony IP może pozwalać zarabiać przez długi czas,
• IP jest siłą napędową, zwiększa konkurencyjność i napędza rozwój,
• umacnia pozycję firmy na rynku oraz zwiększa wartość przedsiębiorstwa i efektywność jego działań.

Praktycznie w każdej firmie są znaki towarowe, wzory przemysłowe, wzory użytkowe, prawa autorskie do kreacji marketingowych, do wyglądu produktów, do tekstów, do programów komputerowych. Własność intelektualna to także topografie układów scalonych, odmiany roślin, bazy danych, prawa do wynalazków, wzorów użytkowych. Także nazwy pochodzenia (ChNP), oznaczenia geograficzne (ChOG), czy gwarantowane tradycyjne specjalności (GTS). To również zarządzenie wizerunkami pracowników czy influencerów, z którymi firma współpracuje. Do ochrony wszystkich tych prawa potrzebować będziesz fachowca od własności intelektualnej. Także wówczas, gdy nieuczciwa konkurencją podrabia Twoje produkty lub „wchodzi w Twoje buty”.

Może to być radca prawny specjalizujący się w ochronie własności intelektualnej lub rzecznik patentowy, którego rolą jest:

• prowadzenie postępowań przed urzędami patentowymi w celu pozyskania decyzji o przyznaniu praw do znaków, wynalazków, wzorów i pozostałych praw IP
• opiniowanie prawidłowego wykonywania prawa, wyjaśnianie, gdzie leży granica jego monopolu związanego z własnością intelektualną, a gdzie zaczynają się działania dozwolone,
• wskazywanie prawidłowego oznaczania i informowania osób trzecich o przysługującym uprawnionemu praw wyłącznych;
• przygotowywania i opiniowania umów takich jak: umowy licencyjne na korzystanie z danego IP przez osoby trzecie, umowy zbycia prawa wyłącznego czy ustalanie zasad korzystania przez spółkę z prawa wyłącznego wniesionego aportem
• prowadzenie sporów w specjalnych sądach ds. własności intelektualnej.

Za późno będzie jeśli zaangażujesz specjalistę od własności intelektualnej gdy pojawi się problem lub gdy przez upływ czasu stracisz szanse np. na uzyskanie wynalazku czy rejestracje znaku towarowego. Warto zaplanować ochronę i zarządzenie własnością intelektualną. Mieć strategię. Strategia IP to

1. uzyskiwanie praw własności intelektualnej (pojedynczy produkt lub usługa mogą być chronione różnymi formami praw własności),
2. monitorowanie własności intelektualnej (systematyczne sprawdzanie i aktualizowanie wiedzy i baz danych dot. patentów i znaków towarowych, stałe rozpoznawanie i pozyskiwanie wiedzy o najnowszych technologiach, patentach i konkurencyjnych podmiotach)
3. egzekwowanie naruszeń, zapobieganie podrabianiu i dochodzenie roszczeń z tytułu naruszeń własności intelektualnej
4. optymalne wykorzystywanie własności intelektualnej dla budowy wartości przedsiębiorstwa poprzez

• kreowanie silnej marki i rozpoznawalności na rynku,
• uzyskanie informacji o konkurentach poprzez analizę baz danych,
• pozyskanie źródeł przychodów z udzielanych licencji lub franczyzy, ze sprzedaży praw IP,
• także pozyskanie dodatkowych funduszy, dofinansowań i ulg podatkowych.

Pomoc przy ochronie własności intelektualnej nie kończy się na uzyskaniu prawa wyłącznego z urzędu patentowego, czy wygraniu sporu o naruszenie praw własności intelektualnej. W ramach tzw. ochrony celnej IP administracja celno – skarbowa współpracuje z właścicielami praw, czyli uprawnionymi do znaku, wzoru czy wynalazku, np. poprzez zatrzymanie podrobionych towarów na granicy. Specjalista od własności intelektualnej może być tzw. przedstawicielem ds. prawnych - osobą kontaktową współpracującą z organami celnymi w wymianie dokumentacji dotyczącej zatrzymania towarów na granicy.

Więcej można przeczytać na blogu „Biznes z pomysłem” https://lgl-iplaw.pl/2023/08/o-rzeczniku-patentowym-kilka-mitow-kilka-faktow-ktore-trzeba-wziac-pod-uwage-aby-skutecznie-chronic-wlasnosc-intelektualna/

Photo by LinkedIn Sales Solutions on Unsplash