Dla wielu osób praca na stanowisku członka zarządu w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółce akcyjnej kojarzy się wyłącznie z dużymi pieniędzmi i powodem do dumy. Prawda jest taka, że sprawowanie tej funkcji powinno kojarzyć się przede wszystkim z ponoszeniem odpowiedzialności za spółkę i z dużym ryzykiem. Członek zarządu za swoje działania lub zaniechania może odpowiadać na:
1. poziomie karnym, np. za:
· niezgłoszenie wniosku o upadłość spółki we właściwym terminie – art. 586 kodeks spółek handlowych,
· udzielanie informacji niezgodnych ze stanem rzeczywistym – art. 5871 kodeksu spółek handlowych,
· niedopełnienie obowiązków – art. 296 kodeksu karnego,
· udaremnienie lub uszczuplenie zaspokojenia wierzycieli – art. 300 kodeksu karnego;
2. poziomie cywilnym, np. za:
· wszystkie długi spółki, w tym podatki i składki ZUS, z uwagi na niezgłoszenie wniosku o upadłość spółki we właściwym terminie – art. 299 § 1 kodeks spółek handlowych w zw. z art. 21 ust. 3 prawa upadłościowego, czy też art. 116 ordynacji podatkowej w zw. z art. 31 i 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych,
· szkodę wyrządzoną spółce – art. 293 § 1 kodeks spółek handlowych – z uwagi m. in. za działanie sprzeczne z postanowieniami umowy spółki, przekroczenie kompetencji, wkroczenie poza wskazany w umowie cel działalności, czy też dokonanie czynności prawnej bez zgody organu spółki, np. organu nadzoru lub zgromadzenia wspólników. Odpowiedzialność taka może wynikać np. z zaniechań polegających na nieustanowieniu lub tolerowaniu braku w spółce procedury zapobiegającej praniu brudnych pieniędzy lub naruszeń przepisów prawa pracy;
3. poziomie korporacyjnym, np. poprzez niemożliwość sprawowania funkcji członka zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, likwidatora albo prokurenta przez osobę, która została skazana prawomocnym wyrokiem za niektóre przestępstwa.
Powyżej opisane przykłady stanowią tylko niewielką część możliwych problemów dla członków zarządu spółek kapitałowych. Warto o tym pamiętać przyjmując bez głębszej refleksji „intratne, kierownicze stanowisko”.