Często ze strony klientów pada pytanie, czy mogą żądać podwyższenia alimentów, bowiem te aktualnie otrzymywane był zasądzone trzy/pięć/siedem lat temu? Czy sam upływ czasu jest przesłanką do wystąpienia z pozwem o podwyższenie alimentów? Przyjrzyjmy się przepisom.
Zgodnie z treścią art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Należy pamiętać, iż zmiana stosunków musi mieć charakter istotny, czyli muszą wystąpić takie okoliczności, które w sposób istotny mają wpływ na świadczenie alimentacyjne. Czy taką okolicznością jest znaczny upływ czasu?
Otóż nie. Nawet wyżej wspomniany znaczny upływ czasu, nie może być samodzielną przesłanką do zmiany świadczenia alimentacyjnego. Jednakże należy pamiętać, iż często z upływem czasu łączy się wiele innych czynników, które wespół mogą świadczyć o zwiększonych potrzebach dziecka, a co za tym idzie, o możliwości podwyższenia świadczenia alimentacyjnego.
Przykładowo, w momencie poprzedniego orzekania o alimentach, dziecko nie było objęte obowiązkiem szkolnym, a na przestrzeni ostatnich lat zaczęło uczęszczać do szkoły. Niewątpliwe, wiąże się to ze zwiększonymi kosztami utrzymania, na które składają się koszty podręczników, materiałów edukacyjnych, korepetycji, zajęć pozalekcyjnych, czy wycieczek szkolnych. Wówczas wynik wydatków związany z rozpoczęciem procesu edukacyjnego będzie większy niż sprzed tej daty.
Często z upływem czasu wiążę się również zmiana siły nabywczej pieniądza. Jeżeli ta zmiana jest istotna i nastąpiła po powstaniu zobowiązania alimentacyjnego, stanowi to również przesłankę do zmiany orzeczenia w świetle treści art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Jak stwierdził Sąd Okręgowy w Sieradzu w wyroku z dnia 18 grudnia 2013 r., sygn. akt I Ca 464/13:
Sam upływ czasu nie może być podstawą zmiany wysokości obowiązku alimentacyjnego. Niemniej, o ile w tym okresie nastąpił spadek siły nabywczej pieniądza, to okoliczność ta nie może pozostawać bez wpływu na zakres obowiązku alimentacyjnego.
Przykładowo w 2015 r. sąd orzekł o świadczeniu alimentacyjnym w kwocie 300 zł miesięcznie, a dziecko miało wówczas 5 lat. Mamy rok 2024, czyli od ostatniego wyrokowania minęła niemalże dekada. W tym czasie dziecko zostało objęte obowiązkiem szkolnym, co jak wyżej wspomniano niewątpliwie generuje nowe koszty, a ponadto nie ulega wątpliwości, że wartość kwoty 300 zł w 2015 r. była wyższa niż siła nabywcza tej kwoty obecnie.
Podsumowując, chcąc wystąpić do sądu z żądaniem podwyższenia alimentów, nie możemy powoływać się tylko na upływu czasu od ostatniego orzekania, jako samodzielną przesłankę do podwyższenia świadczenia alimentacyjnego. Jednakże często wraz z upływem czasu wiążą się inne czynniki, które niewątpliwie mają wpływ na wysokość kosztów utrzymania dziecka, co będzie uzasadniać żądanie podwyższenia alimentów.
Należy pamiętać, że okoliczności każdej sprawy są inne, a w celu oceny możliwości wystąpienia z pozwem o podwyższenie alimentów warto zgłosić się do radcy prawnego.