Postępowanie to regulowane jest przez Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/ 848 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie postępowania upadłościowego.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 Rozporządzenia w przypadku otwarcia postępowania upadłościowego w jednym z Państw UE, jego skutki rozciągają się na wszystkie pozostałe państwa członkowskie od dnia ogłoszenia orzeczenia o upadłości.
A zatem również na kraj ojczysty upadłego i na jego zobowiązania. Zaspokojenie lub umorzenie zadłużenia wobec wierzycieli w innych krajach odbywa się według zasad określonych prawem sądu, przed którym postępowanie upadłościowe się toczy.
Zgodnie z Rozporządzeniem właściwość sądu do ogłoszenia upadłości określana jest poprzez ustalenie tzw. COMI tj. Centre of Main Interests - główny ośrodek podstawowej działalności - upadłego pochodzącego z jednego z krajów Członkowskich UE.
Czym jest COMI ?
Zgodnie z preambułą Rozporządzenia jest to miejsce, w którym dłużnik zazwyczaj zarządza swoją działalnością i jako takie jest rozpoznawalne przez osoby trzecie.
W przypadków osób prawnych istnieje domniemanie, że tym miejscem jest miejsce jej siedziby zgodnie z umową spółki lub statutem. W przypadku zaś osób fizycznych będzie to miejsce zwykłego pobytu a w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą miejsce wykonywania działalności.
Ustalenie COMI jest bardzo istotne ze względu na dalsze prowadzenie postępowania upadłościowego tj:
1. sąd państwa członkowskiego, na terytorium którego znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika, będzie właściwy dla wszczęcia postępowania upadłościowego;
2. prawem właściwym dla postępowania upadłościowego i jego skutków jest prawo państwa członkowskiego, w którym zostaje wszczęte postępowanie czyli tam gdzie;
3. ze względu na zasadę pierwszeństwa, wszczęte postępowanie upadłościowe przez sąd jednego państwa członkowskiego podlega uznaniu we wszystkich pozostałych z chwilą, gdy orzeczenie stanie się skuteczne w Państwie wszczęcia postępowania.
Dodatkowo warto zaznaczyć, iż wszczęcie postępowania upadłościowego wywołuje skutki, które wynikają z prawa Państwa do wszczęcia postępowania w każdym innym państwie członkowskim, bez potrzeby dopełnienia jakichkolwiek formalności. Zatem wydane przez sąd np. w Anglii postanowienie o ogłoszeniu upadłości wywoła skutki prawne również na terenie Polski.
Zgodnie z art. 20 Rozporządzenia skutki postępowania nie mogą zostać podważone w państwach członkowskich.
Podsumowując, jeśli sąd angielski uznał się za właściwy ze względu na COMI to wg przepisów prawa angielskiego zostaną ustalone skutki ogłoszonej upadłości. Polskie organy, komornicy sądowi są zobowiązani do respektowania skutków ogłoszenia upadłości w Anglii bez dopełniania dodatkowych formalności. Oczywiście powyższe będzie miało miejsce gdy dłużnik składając wniosek o ogłoszenie upadłości wskazał polskich wierzycieli i wysokość zadłużenia.
