W przypadku postępowania związanego z udzieleniem koncesji na obrót specjalny, zagadnienie braku dostępu do informacji niejawnych może stanowić istotny problem proceduralny. Udzielenie koncesji na obrót specjalny związane jest z obszarem, który dotyczy kwestii strategicznych i bezpieczeństwa narodowego. Poniżej przedstawiam kilka kluczowych elementów związanych z brakiem dostępu do informacji niejawnych w sprawach o udzielenie koncesji:
1. Konieczność ochrony interesów państwa: Proces udzielania koncesji na obrót specjalny obejmuje obszar, który jest kluczowy dla funkcjonowania państwa, w związku z tym, istnieje potrzeba ochrony tajemnic państwowych oraz pragmatyki analizy podmiotów przez służby.
2. Rola organów nadzoru: Organ nadzoru, który jest odpowiedzialny za proces udzielania koncesji, musi mieć dostęp do informacji niejawnych, aby ocenić odpowiednio kwalifikacje i zdolności potencjalnych przedsiębiorców do zachowania rękojmi właściwego wykonywania obrotu specjalnego, a także zabezpieczyć szeroko rozumiane interesy państwa.
3. Brak dostępu dla stron postępowania: Przedsiębiorca ubiegający się o koncesję, zazwyczaj nie ma dostępu do informacji niejawnych w tym do opinii ABW czy SKW. Ograniczenie to wynika z konieczności ochrony poufności danych oraz zabezpieczenia tych ważnych interesów państwa.
Problem dotyczący braku dostępu do informacji niejawnych zaczyna się w momencie gdy przedsiębiorcy nie przyzywano koncesji na obrót specjalny z uwagi na negatywną opinię ABW lub SKW.
Nie ma wątpliwości co do tego, że przepisy o ochronie informacji niejawnych nie powinny w postępowaniu cywilnym czy administracyjnym ograniczać samych stron postępowania, albowiem byłoby to nie do pogodzenia z prawem do rzetelnego procesu. Ochrona interesu publicznego, związanego z dostępem do informacji niejawnych, nie może bowiem pozbawiać przedsiębiorcy prawa dostępu do wymiaru sprawiedliwości. W zasadzie przepisy o ochronie informacji niejawnych nie ograniczają dostępu do sądu. Przepisy te ograniczają stronie dostęp, w kontekście omawianego przypadku, do opinii ABW lub SWK. Odmienną rzeczą jest ewentualne prawo do otrzymywania odpisów, kopii lub wyciągów z akt sprawy, dotyczących informacji niejawnych. Ograniczenie tych uprawnień nie musi samo z siebie oznaczać pozbawienia strony prawa do ochrony swojego interesu. Jeśli chodzi o dostęp do akt sprawy przez inne niż strony podmioty postępowania oraz osoby postronne, należy każdorazowo dokonywać oceny wzajemnych relacji między k.p.c. i k.p.a. i p.p.s.a. a ustawą o ochronie informacji niejawnych a także ustawami szczególnymi. Jak się wydaje, brak jest jakichkolwiek podstaw prawnych ani faktycznych, aby w prawie do dostępu do informacji niejawnych, włączonych w poczet materiału dowodowego, ograniczać radców prawnych, na których i tak ciąży ustawowy obowiązek zachowania w tajemnicy wszelkich okoliczności, o których powzięli wiadomość w związku z prowadzeniem sprawy. Jednakże strona która nie jest reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika może mieć dostęp do tej dokumentacji utrudnione lub uniemożliwione.
W przypadku braku dostępu do informacji niejawnych dla strony postępowania, istnieje potrzeba równoważenia interesów przedsiębiorcy i państwa, aby nie naruszać zasad uczciwości konkurencji i zapewnić, że proces udzielania koncesji na obrót specjalny jest transparentny i sprawiedliwy.
