Wielu producentów suplementów diety decyduje się zlecić innemu podmiotowi wyprodukowanie suplementu diety według własnej receptury czy pomysłu. Współpraca między zlecającym a producentem kontraktowym ma wiele zalet, ale rodzi również ryzyka — i to zarówno po stronie zlecającego, jak i producenta. Umowa na produkcję kontraktową jest więc kluczowym dokumentem regulującym współpracę i ma ważkie znaczenie w przypadku sporu.
Jakie wymogi formalne powinien spełniać producent kontraktowy
Przestrzeganie wymagań higienicznych.
Producent suplementów diety powinien wdrożyć procedurę opartą na zasadach systemu HACCP oraz posiadać dokumentację o przeprowadzonych szkoleniach lub udzielonym instruktażu osobom wykonującym pracę przy produkcji. Co więcej, osoby pracujące w styczności z żywnością powinny uzyskać orzeczenie lekarskie dla celów sanitarno-epidemiologicznych.
Wpis do rejestru zakładów podlegających kontroli inspekcji sanitarnej.
Producent kontraktowy podlega obowiązkowi zatwierdzenia i wpisu do rejestru zakładów podlegających urzędowej kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Zakład produkcyjny powinien więc posiadać decyzję Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w sprawie zatwierdzenia i wpisu zakładu.
Zgłoszenie do wojewódzkiego inspektora jakości handlowej.
Podjęcie działalności w zakresie produkcji suplementów diety, ich magazynowania czy też obrotu hurtowego podlega zgłoszeniu wojewódzkiemu inspektorowi jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.
Zgłoszenie paczkującego.
Producent kontraktowy powinien dokonać zgłoszenia paczkującego na zlecenie do dyrektora okręgowego urzędu miar.
Często popełniane błędy w umowach na produkcję kontraktową.
Prawa do receptury i jej ochrony jako tajemnicy przedsiębiorstwa.
Umowa na produkcję kontraktową powinna w sposób precyzyjny regulować, komu przysługuje prawo do receptury — czy powstała ona z pomysłu zlecającego i stanowi jego tajemnicę przedsiębiorstwa, czy też prawo do niej przysługuje producentowi kontraktowemu. Co więcej, pełna dokumentacja suplementu diety obejmuje nie tylko samą recepturę, ale również dokumentację wytwarzania zawierającą szczegóły procesów technologicznych.
Brak uregulowań umownych w tym zakresie jest zazwyczaj dotkliwy w sytuacji, gdy zlecający chce zmienić producenta kontraktowego. Może okazać się bowiem, że zarówno producent kontraktowy, jak i zlecający, uważać się będą za „właściciela” receptury lub też, po rozwiązaniu umowy ze zlecającym, producent kontraktowy podejmie produkcję niemal identycznego suplementu diety pod własną marką.
Badanie surowców i suplementu diety pod kątem obecności zanieczyszczeń.
Prawo unijne określa precyzyjne wymogi w zakresie bezpieczeństwa żywności i dopuszczalnych poziomów zanieczyszczeń. Stąd też zarówno użyte w produkcji surowce, jak i finalny produkt — suplementy diety, muszą być zgodne limitami zanieczyszczeń.
Uregulowanie tej kwestii w umowie jest krytyczne z punktu widzenia odpowiedzialności kontraktowej. Niemniej jednak zdarzają się w tym zakresie niedopatrzenia: brak wskazania w umowie obowiązku przebadania suplementu diety, wskazanie zbyt wąskiego katalogu badań, nieadekwatnego do konkretnego produktu lub obowiązujących wymogów prawa czy też brak aktualizacji umowy pod tym kątem w przypadku zmian prawnych. Niestety, może się zdarzyć, iż błąd ten zostanie zauważony dopiero wówczas, gdy inspekcja sanitarna, w toku kontroli, stwierdzi przekroczenie dopuszczalnego poziomu zanieczyszczenia w produkcie. Stąd też warto wskazać w umowie badania, jakie muszą być zrealizowane przez producenta kontraktowego (np. alkaloidy pirolizydynowe, ołów, kadm, rtęć, badanie mikrobiologiczne).
Etykieta suplementu diety.
Przepisy precyzują, jakie informacje należy obowiązkowo umieścić na etykiecie suplementu diety oraz jakie oświadczenia zdrowotne mogą być na niej zawarte. Umowa na produkcję kontraktową powinna jasno wskazywać, która ze stron jest odpowiedzialna za prawidłowe oznakowanie środka spożywczego oraz kto posiada prawa autorskie do projektu etykiety.
Określenie daty minimalnej trwałości suplementu diety.
W trakcie kontroli inspekcji sanitarnej urzędnik może zapytać, na jakiej podstawie została określona data minimalnej trwałości suplementu diety. Analiza orzecznictwa wskazuje, iż inspekcja sanitarna kwestionuje np. ustalenie daty minimalnej trwałości produktu finalnego, jeśli jest ona dłuższa niż data minimalnej trwałości surowców wchodzących w skład produktu a jednocześnie produkt nie został poddany jakimkolwiek procesom technologicznym, które wydłużają termin trwałości. Stąd też już na etapie zawierania umowy na produkcje kontraktową suplementu diety warto przeanalizować tę kwestię w odniesieniu do konkretnych produktów i omówić z producentem kontraktowym stosowane w produkcji dodatki do żywności, rodzaj opakowania, zalecane warunki przechowywania suplementu diety, trwałość użytych do produkcji surowców oraz oczywiście przeprowadzenie badań przechowalniczych.
Pobieranie i przechowywanie próbek.
Posiadanie próbki użytych do produkcji surowców oraz suplementu diety z każdej partii może okazać się bardzo przydatne w trakcie kontroli sanitarnej, reklamacji konsumenckiej czy też podejrzenia zanieczyszczenia produktu. Stąd też warto zabezpieczyć umownie obowiązek pobierania i przechowywania w kontrolowanych warunkach zarówno próbek surowców, jak i produktu finalnego.
Odpowiedzialność i kary umowne.
Umowa na produkcję kontraktową nie może znieść czy zmodyfikować ustawowej odpowiedzialności producenta. Jednakże odpowiednio ukształtowane postanowienia umowne mogą w sposób korzystny ukształtować odpowiedzialność kontraktową za niewłaściwe wykonanie zobowiązania a dodatkowo zastrzeżenie kary umownej może przyspieszyć uzyskanie rekompensaty.
