Z dniem 13 grudnia 2024 r. zaczęło obowiązywać Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2023/988, które ma na celu poprawę bezpieczeństwa produktów wprowadzanych na rynek Unii Europejskiej.
Jego głównym celem jest zapewnienie, aby wszystkie produkty, które trafiają do konsumentów, były bezpieczne, zgodne z określonymi normami oraz nie stwarzały ryzyka dla zdrowia i życia.
Główne cele regulacji
Zgodność z normami UE: Zapewnienie, że produkty wprowadzane na rynek spełniają wszystkie wymagania dotyczące bezpieczeństwa oraz ochrony konsumentów, co ma na celu ograniczenie ryzyka związanego z ich użytkowaniem.
Skuteczny nadzór: Regulacja promuje współpracę organów nadzoru rynku z różnych krajów UE, co umożliwia lepsze monitorowanie rynku oraz szybsze reagowanie na zagrożenia związane z niebezpiecznymi produktami.
Zwiększenie odpowiedzialności podmiotów gospodarczych: Rozporządzenie nakłada obowiązki na producentów, importerów, dystrybutorów oraz dostawców platform internetowych, aby byli odpowiedzialni za bezpieczeństwo produktów na każdym etapie ich obiegu.
Podstawowe obowiązki dla podmiotów gospodarczych
Identyfikowalność produktów – Firmy są zobowiązane do przechowywania szczegółowych danych dotyczących produktów przez określony czas (np. 10 lat dla producentów). Zawierać one muszą m.in. informacje o dostawcach i odbiorcach, a także dokumentację potwierdzającą zgodność produktów z obowiązującymi normami. Ważne jest także, aby produkty były odpowiednio oznakowane, umożliwiając konsumentom uzyskanie niezbędnych informacji.
Zgłaszanie produktów niebezpiecznych oraz wypadków – Przedsiębiorcy mają obowiązek informować odpowiednie organy nadzoru o produktach, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia konsumentów. Powinni oni zgłaszać tego typu przypadki na platformie Safety Business Gateway, a także raportować wszelkie wypadki związane z bezpieczeństwem produktów.
Obowiązki informacyjne w przypadku sprzedaży online – Firmy prowadzące sprzedaż internetową muszą zapewnić, by oferta produktów zawierała niezbędne informacje o producencie, a także dane o producencie, który nie posiada siedziby w UE, oraz ostrzeżenia dotyczące ewentualnych zagrożeń związanych z produktem. Muszą również umożliwić identyfikację produktów, np. poprzez zdjęcie i dokładny opis.
Odpowiedzialność za produkt – Wszystkie podmioty uczestniczące w obrocie produktem (producenci, importerzy, dystrybutorzy) ponoszą odpowiedzialność za jego zgodność z normami bezpieczeństwa. Obejmuje to również odpowiedzialność za właściwe warunki transportu, przechowywania oraz dystrybucji produktów.
Monitorowanie rynku oraz działania naprawcze – Organy nadzoru rynku mają szerokie uprawnienia, aby kontrolować, czy produkty wprowadzane do obrotu spełniają wymagane normy. Jeśli produkt okaże się niezgodny z przepisami, odpowiednie władze mogą podjąć działania naprawcze, takie jak wycofanie produktu z rynku, jego naprawa lub wymiana.
Dostawcy platform internetowych
Specjalne obowiązki dla dostawców platform internetowych: Rozporządzenie wprowadza również szczególne obowiązki dla dostawców internetowych platform handlowych, którzy odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa produktów sprzedawanych online.
Do najważniejszych obowiązków należą:
Wyznaczenie punktów kontaktowych – Dostawcy platform muszą wyznaczyć punkty kontaktowe dla organów nadzoru rynku oraz konsumentów w kwestiach związanych z bezpieczeństwem produktów.
Rejestracja na portalu Safety Gate – Platformy internetowe muszą zarejestrować swoją działalność na portalu Safety Gate, co umożliwia skuteczniejsze śledzenie bezpieczeństwa produktów dostępnych online.
Wprowadzenie procedur wewnętrznych dotyczących bezpieczeństwa produktów – Platformy muszą wdrożyć procedury umożliwiające identyfikację produktów, które mogą stanowić zagrożenie dla konsumentów oraz opracować plan działania w przypadku wykrycia niebezpiecznych produktów.
Działania w przypadku produktów niebezpiecznych – W przypadku otrzymania nakazu od organów nadzoru rynku, platformy muszą podjąć działania w zakresie usunięcia produktów niebezpiecznych z oferty.
Dostosowanie interfejsu online – Platformy handlowe muszą dostosować swoje interfejsy do wymogów rozporządzenia, aby umożliwić sprzedawcom zamieszczanie wymaganych informacji o produkcie.
Informowanie konsumentów o konieczności odzyskania produktu – Platformy muszą przekazywać konsumentom informacje, jeżeli produkt wymaga zwrotu lub zastosowania ostrzeżeń związanych z jego bezpieczeństwem.
Nowe regulacje mają na celu nie tylko ochronę konsumentów, ale także zwiększenie transparentności i odpowiedzialności na każdym etapie obrotu produktami na rynku UE. Firmy muszą dostosować swoje działania do wymogów przepisów, aby zagwarantować zgodność z regulacjami i chronić interesy swoich klientów.