Dla większości rozwód to przeżycie dla stresujące, czasem wręcz traumatyczne, a niektórzy odczuwają dużą ulgę. Często po rozwodzie przychodzi czas na podział majątku wspólnego, który czasem bywa trudniejszy niż sam rozwód, niekiedy również trwa dłużej. Dziś rzucę krótkie spojrzenie na kwestię podziału majątku wspólnego o rozwodzie. Najpierw spójrzmy na to, czym jest majątkiem wspólny. Większość małżeństw funkcjonuje w trybie wspólnoty majątkowej ustawowej, dlatego warto przyjrzeć się, co ona obejmuje. Przy ustawowej wspólnocie majątkowej do majątku wspólnego wchodzą wszystkie elementy majątku nabyte w trakcie małżeństwa oraz dochody, w szczególności dochody z wynagrodzenia za pracę lub z działalności gospodarczej. Do wyjątków, które nie wchodzą w skład majątku wspólnego, należą:
- przedmioty nabyte przed powstaniem wspólnoty majątkowej,
- przedmioty nabyte w drodze dziedziczenia, darowizny lub zapisu,
- prawa niezbywalne mogące przysługiwać jednej osobie,
- przedmioty do użytku osobistego,
- przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za rozstrój zdrowia lub zadośćuczynienie za doznaną krzywdę.
Zasada jest więc taka – to, co kupione, zarobione w trakcie małżeństwa, wchodzi w skład wspólnoty majątkowej, a wyjątkiem to, że coś wchodzi w skład majątku osobistego. Do najważniejszych wyjątków należy majątek nabyty przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę oraz przedmioty do użytku osobistego.
Czy muszę iść do sądu by podzielić majątek wspólny?
I jako prawnik znów odpowiem – to zależy. Jeśli doszli Państwo do porozumienia, to nie jest to konieczne. Można wówczas udać się do notariusza i za jego pomocą dokonać odpowiedniego podziału. Jest to konieczne do wykonania jakichkolwiek czynności prawnych dotyczących nieruchomości. Jednakże do podziału np. samochodu, sprzętu gospodarstwa domowego czy innych ruchomości, nie jest potrzebna wizyta u notariusza, gdyż wystarczy ustalić po prostu, że np. jedno z nich bierze sprzęt A, a drugie sprzęt B, ewentualnie jedno z nich bierze samochód i spłaca małżonkowi połowę wartości. Jeśli ktoś z małżonków ma takie życzenie, może przekazać swój udział również nieodpłatnie, może też zgodzić się na przekazanie określonych składników majątku nawet przekraczających wartością połowę majątku. Może bowiem nim dysponować według swojej woli. Niestety jeśli jest jakikolwiek spór, wówczas trzeba udać się do sądu, a trzeba przyznać, że postępowanie sądowe potrafi trwać kilka lat i pochłonąć dużo pieniędzy.
Wniosek o podział majątku wspólnego
Sporządzenie odpowiedniego wniosku nie zawsze należy do rzeczy łatwych, gdyż trzeba pamiętać o wielu elementach, jakie musi on zawierać, a więc:
- wskazanie składników majątku wspólnego
- wykazanie, że strony były małżeństwem oraz że orzeczono rozwód poprzez dołączenie wyroku rozwodowego
- przedstawienie propozycji podziału majątku wspólnego
Oprócz tego należy przedstawić inne informacje, jakie muszą być w każdym piśmie wszczynającym postępowanie (typu dane stron, żądanie, uzasadnienie). Najważniejsze jednak jest wskazanie elementów majątku wspólnego oraz propozycji podziału, którą to propozycję powinno się uzasadnić, dlaczego w taki, a nie inny sposób. Istnieją następujące możliwości dokonania podziału majątku wspólnego:
- przyznanie całości lub części składników majątku wspólnego z obowiązkiem spłaty lub dopłaty na rzecz współmałżonka,
- przyznanie małżonkom określonych składników majątku wspólnego tak, aby wypadało to po równo dla każdego z małżonków bez obowiązku spłaty,
- podział fizyczny określonego składnika / składników majątku wspólnego,
- podział do używania / korzystania,
- sprzedaż licytacyjna i podział uzyskanych środków.
Podział majątku wspólnego często nie jest rzeczą łatwą ani szybką. Jeśli potrzebują Państwo pomocy lub też chcą się Państwo skonsultować w tej sprawie, zapraszam do kontaktu.