Zawierając umowę z pewnością niewiele osób zakłada, że zostanie ona przez kontrahenta wykonana nienależycie i odmiennie od naszych oczekiwań.
W znacznej większości przypadków dopiero po ujawnieniu wad w przedmiocie umowy kwestia wyboru roszczeń z gwarancji, bądź z rękojmi oraz ich prawidłowa realizacja nabiera fundamentalnego znaczenia, a stres i pozostałe negatywne emocje mogą znacząco wpłynąć na cały proces dochodzenia odpowiedzialności z tytułu wad rzeczy.
Między gwarancją i rękojmią istnieją różnice, które należy mieć na uwadze zarówno przy zawieraniu umowy, jak również przy wyborze roszczenia jakiego będziemy dochodzić w związku z nienależytym wykonaniem umowy.
Gwarancja i rękojmia – czym się od siebie różnią
Rękojmia jako jedyna została uregulowana przez ustawodawcę w art. 556 i n. kodeksu cywilnego i przewidziana jako obligatoryjna ochrona kupujących i zamawiających.
Gwarancja natomiast nie jest obowiązkowa, a kontrahent wyłącznie może udzielić stosownego oświadczenia gwarancyjnego (art. 577 kodeksu cywilnego).
Rękojmię pomimo tego, iż jest ona obowiązkowa i przewidziana przez polski system prawny można w umowie nie tylko rozszerzyć, ale także ograniczyć, a nawet całkowicie wyłączyć (art. 558 § 1 kodeksu cywilnego).
Praktyczna wskazówka
Zapoznając się z projektem umowy (zazwyczaj przygotowanym przez kontrahenta, wykonawcę lub sprzedawcę) warto wnikliwie zapoznać się z propozycjami postanowień umownych dotyczących gwarancji jako dobrowolnej ochrony, które z pozoru mogą sugerować korzystne rozwiązania – a w rzeczywistości mogą stanowić ukryta próbę wyłączenia, bądź znacznego ograniczenia roszczeń wynikających z rękojmi.
Wybierz odpowiednie roszczenie i pamiętaj o terminach
Przed wyborem uprawnienia wynikającego z rękojmi należy ustalić z jaką wadą mamy do czynienia. Charakter ujawnionej wady ma decydujące znaczenie przy ustalaniu katalogu możliwych roszczeń.
Dopiero po ustaleniu właściwego katalogu roszczeń można rozpocząć analizę nad wyborem konkretnego roszczenia.
Należy pamiętać także o aktach staranności oraz o upływającym czasie, który w skrajnych przypadkach może pozbawić nas uprawnień do dochodzenia roszczeń z rękojmi.
Roszczenia związane z rękojmią zostały ograniczone terminami. Po upływie określonego terminu uprawnienia wynikające z rękojmi wygasają.
Podsumowanie
Zarówno wybór właściwego roszczenia z tytułu rękojmi, jak i jego dochodzenie zarówno na drodze przedsądowej, jak i sądowej jest zagadnieniem o znacznym stopniu skomplikowania. Niniejszy artykuł ma zatem charakter poglądowy. Jeśli jesteście Państwo zainteresowani powyższą tematyką, zapraszamy na stronę MAJEWSKI Kancelaria Prawna, gdzie dostępna jest pełna wersja artykułu: „Gwarancja i rękojmia w umowach międzynarodowych”.